گزافه نیست اگر مسئله تبیین را یکی از دغدغه‌های پرتکرار رهبری در دیدار با گروه‌های مختلف در سال‌های اخیر بدانیم. کتاب "مفاهیم، تکنیک ها و مهارت های جهاد تبیین بر پایه مدل ساختاری و مفهومی" به قلم عباس نصیری فرد سعی در آموزش ابعاد مختلف از جهاد تبیین را دارد.

تبیین به چه معناست؟

«تبیین» در لغت به معنای «هویدا کردن»، «پیداکردن» و «آشکار نمودن» است و در زبان فارسی معادل موارد زیر است:

بیان‌کردن»، «آشکارساختن توضیح‌دادن، «تفسیرکردن»، «روشن گفتن»، «روشنگری»، «اظهار»، «بیان»، «تأویل»، «تعبیر»، «تعریف»، و «توجیه».

در قرآن می‌خوانیم: «قَدْ بَيَّنَّا لَكُمُ الأَيَّاتِ ان كُنْتُمْ تَعْقِلُونَ): ما آیات (و راه‌های پیشگیری از شر آن‌ها) را برای شما بیان کردیم اگر بیندیشید. واژه «تبیین» در بسیاری از آیات قرآن به معنای «ظهور» و «انکشاف و وضوح» آمده است؛ لذا «بینه» به چیزی گفته می‌شود که دلیل روشن و آشکاری است، خواه عقلی باشد خواه محسوس.

گاهی معنا و مفهوم یک واژه از راه شناسایی و معرفی مفاهیم متضاد و مخالف آن بهتر روشن می‌گردد. در نقطه مقابل «تبیین» می‌توان از واژگانی مانند «ابهام‌افکنی»، «تحریف»، «کتمان حقیقت»، «تحریف و قلب واقعیت» و نیز «پنهان‌سازی» و «تاریک کردن» و «منحرف‌کردن حقیقت» سخن گفت، واژگان آشنایی که در جنگ شناختی و نبرد روایت‌ها در رسانه‌ها بسیار پرکار بردند.

تبیین از دید مقام معظم رهبری:

خیلی از حقایق هست که باید تبیین بشود. مقام معظم رهبری، ضمن تأکید بر مهم‌ترین موضوعات و پدیده‌هایی که تبیین آنها اهمیت دارد، فرمودند: «امروز همه افراد مسئول‌اند و اگر دیدند حقایق و محکمات اسلام و انقلاب مورد تحریف
قرار می‌گیرد وظیفه دارند تبیین کنند. نباید سکوت کنند. »

همچنین مسائل جاری کشور باید برای مردم تبیین شود که یکی از وظایف دانشجویان همین است.

حرف‌هایتان را نظراتتان را بگویید در مسائل مهم کشور، در مسئله اقتصاد مقاومتی، تبیین کنید در مسئله پیشرفت علمی در مسئله ارتباط با آمریکا برای خیلی‌ها روشن نیست.

از دیگر مسائل مهم کشور مسئله سبک زندگی اسلامی - ایرانی است که ما مطرح کردیم. خب این درخور بررسی است. این را تبیین کنید

صفحه 26 کتاب مفاهیم، تکنیک‌ها و مهارت‌های جهاد تبیین بر پایه مدل ساختاری و مفهومی

گزیده ای از کتاب مفاهیم و تکنیک های جهاد تبیین:

اگر به سخنان و مواضع یکی از اعضای گروه انتقاد دارید، نقد بدون تعریض و کنایه داشته باشید. بدون این که پاسخ مستقیمی به فرد مقابل بدهید، متن‌هایی را در پاسخ منتشر کنید که اعضای گروه بتوانند استفاده و مطالعه و مقایسه کنند.

در چنین مواقعی حتی اگر طرف مقابل حرفی تند یا مطلبی توهین‌آمیز را بیان کرد یا پستی گذاشت شما از کنایه و توهین استفاده نکنید. سعی کنید در پاسخ مخالفان متن‌های خوبی منتشر کنید متن‌هایی که کمک می‌کنند ذهن دیگران آماده و پخته شود، متن‌هایی که نظام ارزشی انقلاب اسلامی را به جهت استدلالی و عاطفی در دیگران تقویت می‌کنند

در جمع‌ها و گروه‌های دوستانه و خانوادگی سعی کنید انتقاد مستقیم نداشته باشید همیشه لحن و ادبیات و بیانتان یا مطلبی که به پست می‌گذارید کاملاً دلسوزانه و دوستانه باشد. اصلاً به جدل و خدای‌ناکرده توهین ورود نکنید.

توجه داشته باشید که در این گروه‌ها و جمع‌ها هدف پیروزی شما نیست، بلکه هدف اقناع و انتقال پیام و روشنگری و تبیین است حین «جهاد تبیین»، صله‌رحم و رفاقت را تقویت کنید. اگر از کسی اشکال، گرفتید رابطه‌تان را با آن فرد تقویت کنید. کمک کنید احساس کند واقعاً دوستش دارید.

صفحه 144 کتاب مفاهیم، تکنیک ها و مهارت های جهاد تبیین بر پایه مدل ساختاری و مفهومی