يكي از دورانهاي پر مخاطره در عصر غيبت،‌موضوع فقاهت عامه و فقاهت خاصه بوده است كه مباحث فراواني را در ستون و معارف شيعي به خود اختصاص داده است. گرچه اين مباحث تا قبل از پيروزي انقلاب اسلامي عموماً در حوزه تكاليف فردي متكلفين مطرح بوده است و اگر موضوعي هم از حكومت در اين مناقشات فقهي ديده مي‌شد جنبه مثالي داشته است و نه حقيقي. لازم به ذكر است كه يادآور شويم حكومت يا حاكميت دو مقوله از هم جدا است. گاهي عنصر حكومت از طرف مردم و خواست آنها بر اساس يك عقيده ديني پي‌ريزي و تشكيل شده و شايد هم تا مدتي ادامه داشته؛ ولي به مرور زمان و جابه جايي عناصر حاكميت شكل واقعي آن را تغيير داده و با آنكه به ظاهر عنوان اسلامي هنوز بر حاكميت باقي مانده ولي عملاً راه و روش حاكمان جديد خلاف آن مي‌باشد. لذا گاهي حكومت ديني حاكم را مجبور مي‌سازد كه طبق ذات قدرتمند آن حكومت كه عامل و بقايش از طرف مردم مي‌باشد رفتارش ديني باشد. هدف اصلي از حاكميت ديني در جوامع انساني رسيدگي به امور روحي و تكامل بشر در ساختار فكري و عملي اوست. نوشتار حاضر در بيست فصل مبحث حكومت صالحان را مورد بحث و بررسي قرار داده است.