امام سجاد عليه السلام در مناجات خمس عشر مي‌فرمايند: (الهي قصرت الالسن عن بلوغ ثنائك كما يليق بجلالك و عجزت العقول عن ادراك كنه جمالك...) مناجات العارفين (خدايا! زبانها از رسايي و شيوايي ستايش تو، آنگونه كه شايسته جلالت باشد، كوتاه است و عقل ها و خردها از ادراك كنه و عمق جمالت عاجزند... ) اول چيزي كه خدا خلق نمود، عقل بود و آن چنان كه از برخي روايات متبادر است مراد از عقل پيامبر صلي الله عليه و آله مي‌باشند كه ابتدا به صورت نور خلق شده بودند. هم چنين طبق روايات موثق علت خلقت همين معصومين عليهم السلام بيان شده‌اند كه آيات بسياري در فضايل ايشان و احاديث بيشماري در شأن آنها وارد شده است. بر اساس مضامين دعاي امام سجاد عليه السلام و بسياري از روايات و احاديث بهترين نوع شناخت خدا فقط توسط ايشان صورت گرفته و ايشان بوده‌اند كه اين شناخت را براي ما تعريف و تبيين نموده‌اند. اثر حاضر كه در جهت معرفي اول مخلوق؛ يعني عقل نوشته شده در توضيح و تشريح همين مطلب، و شأن و منزلت معصومين عليهم السلام به رشته تحرير درآمده است و داراي 12 فصل با عناوين، توحيد، فضايل پيامبر صلي الله عليه و آله، تفسير آيات نازل شده در شأن اهل بيت عليهم السلام، آيات رجعت و قيام مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف، كلام در عقل، بهشت و جهنم، ... مي‌باشد.