برداشت‏هایی از اصول تغییرناپذیر و سنت‏های ثابت قرآن با نگاه جامعه شناختی است. نویسنده، پس از ذکر مقدماتی درباره آغاز تاریخ نویسی، ویژگی‏های مورخان اسلامی، انواع تاریخ نگاری و نظرات برخی جامعه شناسان درباره پدیده‏های تاریخی عقیده دارد که قرآن کتاب تاریخی نیست و در بیان تاریخ اهداف تربیتی خاصی را دنبال می‏کند. نویسنده در ادامه می‏نویسد قرآن مسئله هدفداری جهان و انسان را با تاکید فراوانی مطرح ساخته و از منکران این مسئله به شدت انتقاد می‏کند. از نظر قرآن انسان در ساختن تاریخ آزاد است و از طبیعت به عنوان ابزاری در جهت به دست آوردن خواسته‏های خود سود می‏جوید. از دیگر سنن الهی مندرج در قرآن، حاکمیت اراده الهی است. در قرآن افعال خداوند به پنج صورت ابداع، تکوین، تدبیر، تسخیر و صناعت ذکر شده است و این حاکمیت از طریق افعال مستقیم خداوند و نیز افعال غیرمستقیم و سببی اعمال می‏شود. از دیگر سنت‏های الهی وجود تضاد در پهنه هستی است؛ مانند تضاد در عالم طبیعت، تضاد بین آدم و شیطان و حق و باطل. یکی از دیگر سنت‏های حتمی خداوند نابودی تمدنهای بشری است و در این میان مسئله مداوله؛ یعنی دست به دست شدن تمدنها در بین افراد بشر بسیار قابل توجه است و قرآن برای این امر (مداوله) چهار نتیجه و اثر شمرده است: آشکار شدن ایمان مؤمنین، گرفتن گواهان، از بین بردن ناخالصی‏های مؤمنان و نابودی تدریجی کافران.