موضوع عدل خداوند، به لحاظ ارتباطش با انسان و اختيار وي در انجام كارها و تكاليف و استحقاق پاداش و عقوبت اعمال، در تمام طول تاريخ به نحوي مطرح بوده است. هر گروه از انسان ها در هر زمان و با هر گونه انديشه اي، درباره ي عدل خداوند و جبر و اختيار بشر و تكليف و ثواب و عقاب، در سطوح خود سخناني داشته اند. موضوع جبر و اختيار كه از مباحث قديمي كلامي است، محور بحث عدل خداوندي است و با توجه به برداشت هاي مختلفي كه نسبت به اختيار انسان وجود داشته، فِرَق و مذاهب گوناگوني پيدا شده است. قرآن كتاب مسلمانان است. در اين كتاب، در مباحث قضا و قدر الهي و قدرت وسيطره او بر كل جهان، آياتي وجود دارد. همچنين درباره ي اختيار انسان و استقلال وي در اراده اش و مسئوليت افعال و رفتار او، مباحثي موجود است. گروهي با تمسك يكطرفه به آيات قضا و قدر و قدرت الهي و نيز استنباط شخصي و تفسير و توجيه ساير آيات ، به سمت جبر گراييدند و مروج عقيده جبري گري شدند. در اين طرز تفكر، سررشته تمام اعمال انسان ها و از جمله افعال زشت و گناهان آن ها، در دست خدا قرار مي گيرد. يعني خداست كه مردم را جبراًٌ به اعمال و رفتاري وا مي دارد كه قدرت نفي آنرا ندارند....