-
شنبه 15 تير 1398
فردی نوشته بود که متاسفانه نتوانسته فلان کتاب را بخواند و تنها به کتاب صوتی آن گوش کرده است. متاسفانه هنوز چنین تفکری بر صنعت چاپ کتاب حاکم است ولی باید گفت ارزش کتابهای صوتی کمتر از انواع چاپی آن نیست. مجله بافر در مقالهای به این موضوع اشاره کرده بود که افراد موفق به کتابهای صوتی گوش میکنند. سایت پابلیشرزویکلی به نقل از اتحادیه ناشران کتابهای صوتی گزارشی درباره آمار فروش کتابهای صوتی منتشر کرده بود که نشان میدهد پارسال نیمی از مردم آمریکا به کتاب صوتی گوش کردهاند.
شاید یکی از موفقیت سالهای اخیر آمازون ارتباطش با شرکتهای تولید کتاب صوتی مثل آئودیبل بوده باشد. حتی کسانی که نمیخواهند از آمازون خرید کنند این نوع کتابها را از منابع معتبر دیگری (Libro.FM) تهیه میکنند و در سالهای گذشته کتابخانهها نیز در گسترش خدمات خود کتابهای صوتی نیز به مخاطبان خود ارائه میکنند. دانیل ویلینگهام، استاد رشته روانشناسی دانشگاه ویرجینیا طی تحقیقاتش درباره کتابهای صوتی میگوید این نوع از کتاب نمیتواند به مغز شما دروغ بگوید. محتوای کتاب در نوع صوتی همان چیزی است که در صدای خواننده کتاب وجود دارد. به گفته این استاد دانشگاه خواندن کتاب کدهایی در مغز ایجاد میکند که تفسیرهای مختلف و پیچیدهای از آن در مغز صورت میگیرد ولی تاثیرگذاری مستقیم و بی واسطه کتاب صوتی باعث میشود استقبال نسبت به این کتابها بیشتر شود.
ویلینگهام اعتقاد دارد تجربه بالای ادراک از طریق کتابهای صوتی باعث میشود مردم به سوی این کتابها گرایش پیدا کنند چون فهمیدن کلمات گفته شده بسیار سادهتر از کلمات خوانده شده است. این استاد دانشگاه و دیگر همکارانش بر این مسئله اتفاق نظر دارند که هر نوع کتابی هم برای تولید کتاب صوتی مفید نیست. اتحادیه تولیدکنندگان کتاب صوتی آمریکا (AAP) هرچند از رشد 37درصدی فروش این نوع کتابها در سال 2018 خبر دادند ولی به این نکته نیز اشاره کردند که این کتابها در ژانرهای داستانی خاصی فروش زیاد دارد و اکثراً کتابهای مستند و دانشگاهی بیشتر در قالب انواع چاپی طرفدار دارد.
با این وجود هنوز هم میتوان گفت که کتابهای صوتی چیزی کمتر از انواع چاپی آن ندارد. حداقل مزیت کتابهای صوتی در صرفهجویی زمان است که این روزها مثل طلاست. ساعتهای بیکاری افراد با مشاغل مختلف متفاوت است و در اکثر آنها وقتی نمیتوان کتاب چاپی را خواند میتوان از یک دستگاه کوچک در جیب به کتاب صوتی مورد علاقه گوش کرد. حداقل این است که کتاب صوتی برای کسانی که قادر به خواندن کتاب چاپی نیستند کاربرد دارد. نابیناها، معلولان و ... همگی قشری هستند که منظهر تولید جلد جدیدی از کتابهای صوتی هستند.